Podróż do Laponii. Jak się przygotować? Praktyczne informacje i ciekawostki

butikowe-biuro-podrozy-alternatywnych-hanna-zaborska-wyrusz-w-zyciowa-podroz-soul-travel

Hanna Zaborska

Redaktorka

Marketing managerka. Czuwa nad realizacją strategii contentowej. W podróżach ceni przede wszystkim dobre towarzystwo i bliskość przyrody.

Magiczna kraina, wioska Świętego Mikołaja, zaprzęgi reniferów i psów husky, zorza polarna, najpiękniejsza zima na świecie – takie skojarzenia budzi Laponia. Ta ciekawa kraina ma jeszcze więcej do zaoferowania. Przede wszystkim uraczy amatorów rozmaitych aktywności w naturze (a jest w czym wybierać!) i ciekawostek kulturowych. Dlatego, jeśli planujesz podróż do Laponii, sprawdź, jak się do niej przygotować. Wtedy żadne niespodzianki nie rozproszą Cię od przyrodniczo-kulturowej eksploracji.

Mapa Laponii, czyli gdzie leży Laponia?

Zwykło się mawiać, że na biegunie północnym. I jest to po części prawdą. Mapa Laponii obejmuje obszar 4 państw: Rosji i 3 krajów nordyckich – Finlandii, Szwecji oraz Norwegii. Powierzchnia Laponii to ok. 380 tys. km².

Stolicą Laponii jest Rovaniemi – słynna wioska Świętego Mikołaja. Warto podkreślić, że Laponia to zarówno kraina geograficzna, jak i region administracyjny w Finlandii. I na tym drugim ujęciu skupimy się w artykule.

Laponia nie jest niezależnym państwem, ale jest autonomiczna w granicach państw, na których terytorium się znajduje. W Norwegii, Szwecji i Finlandii Lapończycy i Saamowie (rdzenna ludność) mają własny rząd i autonomiczną władzę nad swoim terytorium. W Rosji już tak swobodnie nie jest. Mieszkańcy Laponii nie mają tam większych praw.

Kiedy najlepiej jechać w podróż do Laponii?

Wszystko zależy od Twoich oczekiwań. Każda z pór roku ma swój urok. Co więcej, każdy miesiąc! Mówi się, że w Laponii panuje aż 8 pór roku. I faktycznie, pogoda jest zmienna. Klimat w Laponii jest suchy i mroźny (surowszy na bardziej północnych terenach).

Sprawdź, jakie możliwości oferuje Laponia zimą, wiosną, latem i jesienią.

Mroźna Laponia? Pogoda zimą zaskakuje!

Laponia zimą ma niekwestionowany urok! Choć do wyprawy trzeba się dobrze przygotować, aby zimno nie dało w kość. W powietrzu nie ma wilgoci, a wiatr wieje rzadko, więc nawet niskie temperatury nie są aż tak dokuczliwe, jak w innych miejscach (ale i tak bez ciepłego ubrania ani rusz). Zimą temperatury w Laponii wahają się pomiędzy -5 ℃ a -30 ℃. Okresowo spadają nawet do -50 ℃, w lutym zima w Laponii jest najbardziej sroga. Śnieg pada obficie od listopada do kwietnia. Śnieżne pokrywy na rozległych terenach robią wrażenie!

Zima w Laponii to czas, kiedy możesz podziwiać zorzę polarną. Mówi się, że Laponia jest najlepszym miejscem, aby jej doświadczyć. Ze względu na niskie zanieczyszczenie światłem również „zwykłe” gwiazdy na niebie tworzą tutaj niesamowity spektakl. Dlatego nawet, jeśli nie jesteś amatorem zimy, to wycieczka do Laponii, może odmienić Twoje postrzeganie tej pory roku.

Idealny czas na zimowe aktywności w Laponii? Wiosna!

Wiosną zaobserwujesz ciekawy widok – mieszkańcy Laponii ochoczo wygrzewają się w słońcu na swoich tarasach, poowijani w kocach, bo panują wtedy jeszcze minusowe, ale lżejsze temperatury. Przyjezdni amatorzy śnieżnych szaleństw przygotowują się w tym czasie na podróż do Laponii. Pokrywa śnieżna jest najgrubsza w marcu, a stoki narciarskie klasy FIS kuszą. Spacer na śnieżnych rakietach, narciarstwo biegowe czy powożenie psimi lub reniferowymi zaprzęgami to też sama przyjemność!

Kolejną korzyścią z wiosennej wyprawy do Laponii (jej fińskiej części) jest fakt, że właśnie wtedy masz największe szanse, by zaobserwować zorzę polarną, a przy tym nie zmarznąć. Temperatury w Laponii wynoszą w marcu ok. -5 °C.

Brzmi kusząco? W marcu wybieramy się z Kamilą Kielar w aktywną podróż do Laponii, właśnie po fińskiej stronie. Na uczestników wyprawy czekają atrakcje, takie jak: polowanie na zorzę polarną, warsztaty filcowania u rodziny Saamów, kąpiele w lodowatych przeręblach i relaks w fińskiej saunie pośrodku lasu, powożenie psimi i reniferowymi zaprzęgami, narciarstwo biegowe i szaleństwa na stokach. W ubiegłym roku miejsca na wyprawę rozeszły się bardzo szybko, a podróżnicy wrócili pełni wrażeń. Przekonaj się osobiście, co do zaoferowania ma Laponia!

Laponia latem ma swój urok

Temperatura w Laponii latem sięga nawet 20 °C lub więcej. W południowej i wschodniej części kraju termometry mogą wskazywać 30 °C.

Lato to czas, kiedy doświadczasz w Laponii dnia polarnego. Słońce praktycznie nie chowa się za horyzontem. Ale co nawet bardziej istotne, a wciąż niewiele osób zdaje sobie z tego sprawę, letnia Laponia jest rajem dla miłośników pieszych wypraw! Przyciąga zarówno tych, którzy wolą krótkie trasy widokowe, jak i bardziej doświadczonych wędrowców. Dzień trwa dłużej, dlatego i piesze wędrówki można przeciągnąć w czasie, wybierając się na szlak dla długodystansowców. Nie wszystkie szlaki turystyczne w Laponii są dobrze oznaczone, więc na dłuższe wyprawy warto się wybrać pod okiem doświadczonego przewodnika.

Przeczytaj też: Jak wędrować po Laponii? Najlepsze szlaki turystyczne po fińskiej stronie

Jesień w Laponii – krótka, ale zachwycająca

Ten najpiękniejszy czas, kiedy świat mieni się wszystkimi odcieniami żółci i czerwieni, przypada zaledwie na 2 tygodnie września. Zachwycają wtedy nie tylko kolory drzew, krzewów, ale i roślinność, która rozprzestrzenia się na ziemi.

Trekking po Laponii jest wtedy czystą przyjemnością. Ogromne połacie barwnej przestrzeni, przechadzki drewnianymi mostami czy kładkami nad jeziorami i strumykami, odpoczynek w wiatach i podziwianie rozległych krajobrazów warte są wycieczki do Laponii jesienną porą.

Saamowie: rdzenna ludność Laponii

Wybierając się w podróż do Laponii, zapoznaj się wcześniej z kulturą tego kraju. A trudno mówić o Laponii, pomijając jedną z najstarszych rdzennych społeczności na świecie. Mowa o Saamach. Podobnie, jak w przypadku wielu innych grup etnicznych z Europy Północno-Wschodniej, ich przodkowie wywodzą się z Uralu w Azji. Szacuje się, że populacja Saamów wynosi obecnie ok. 100 tysięcy, a w samej Finlandii mieszka ich 10 tysięcy.

Kiedyś Saamowie byli ludem koczowniczym. Dziś prowadzą osiadły tryb życia. Mimo to w miesiącach letnich wielu z nich nadal mieszka w domach przypominających tipi. To tzw. Katas, które można łatwo rozebrać i zrekonstruować w innym miejscu.

Również muzyka stanowi ważny element tradycji Saamów. Joik to rytmiczna forma magicznego śpiewu a capella, w którym brak jest wyraźnego początku i końca zwrotek i refrenów. Długość frazy, która jest wielokrotnie powtarzana, waha się od jednosylabowej onomatopei do epickiego poematu. Pieśni te dotyczą zarówno tradycji, codziennego życia, jak i miłości, przyjaźni, natury.

Saamowie są wyjątkowo zżyci z naturą. Przez wieki zdobywali jedzenie łowiąc ryby i polując. Dzięki reniferom byli samowystarczalni. Współcześnie hodują renifery, które są ich podstawowym źródłem pokarmu, ale nie tylko! Każda część tego zwierzęcia nadal jest pieczołowicie wykorzystywana: mięso w kuchni, ze skóry robią buty i odzież, z kości – rękodzieło.

Saamowie zachowują swój odrębny status dzięki używaniu własnego języka. Czy wiesz, że Saamowie mają ok. 100 określeń na śnieg? Wielu wciąż nosi tradycyjne, haftowane ubrania z czerwonego i niebieskiego filcu. Strój, język, muzyka i rękodzieło wyróżnia Saamów spośród wielu innych grup etnicznych w Skandynawii.

Poznaj lepiej Saamów: Kultura Saamów. Kim są jej przedstawiciele? I dlaczego nie są to Lapończycy?

Posłuchaj, jak brzmi joik:

Laponia i jej kuchnia. Jakich specjałów warto spróbować?

Laponia znana jest z owoców jagodowych. Może zdziwi Cię fakt, że za kołem podbiegunowym można znaleźć więcej jagód niż w Polsce! Jadalne, dzikie owoce z powodzeniem są tam wykorzystywane w kuchni: borówki brusznice, szyszkojagody, maliny, truskawki, szakłaki, jarzębina – często goszczą w menu, nie tylko w postaci deserów, ale też dodatków do dań. Przerabianie owoców na marmolady, dżemy, nalewki, soki, likiery pozwala Lapończykom dłużej cieszyć się ich smakiem.

Grzyby również nie są lekceważone, choć w tamtejszej diecie goszczą od niedawna. Wcześniej uznawano je za pokarm reniferów. Będąc w Laponii koniecznie spróbuj jednej z rozgrzewających zup grzybowych. Np. borowikowej podawanej w kuksie – tradycyjnym naczyniu.

Nikogo na pewno nie zdziwi, że w diecie Lapończyków nie brakuje ryb i mięsa, a najpopularniejszym jest to z renifera. Nie brakuje też innych potraw z dziczyzny: kaczek krzyżówek, jeleni, cietrzewi, głuszców. Czasem nawet z niedźwiedzi. Z dań rybnych najczęściej spotykane są te, których podstawą jest mięso łososia, sandacza czy pstrąga.

Na uwagę zasługuje również tradycyjne pieczywo lapońskie, przygotowywane w ten sam sposób od wieków:

  • gáhkko (gáhkku) – placki chlebowe, które przypominają nasze podpłomyki
  • gárrpa – cienki i chrupki chlebek

Fińska Laponia, jak i również pozostała część Finlandii to kraina płynąca… kawą! Saamowie piją ją często, a oszaleli na jej punkcie już w XIX wieku. Parzenie kawy jest tutaj prawdziwą ceremonią.

Poznaj więcej kulturowych ciekawostek o Laponii, z wystąpienia Kamili Kielar – naszej przewodniczki po tej krainie:

Podróż do Laponii. Jak tam dotrzeć?

Do fińskiej części Laponii najłatwiej dotrzeć samolotem z Helsinek. Główne lotniska, obsługujące codzienne loty, znajdują się w Rovaniemi, Kuusamo, Kittilä i Ivalo. Sprawdzonym sposobem jest również nocny pociąg z Helsinek. To transport czysty, nowoczesny, wygodny i… punktualny! Pasażerowie mają do wyboru kabiny z 2 łóżkami i prywatną łazienką lub kabiny z 4 łóżkami i wspólną łazienką.

Przykładowy czas połączeń:

  • Warszawa-Rovaniemi: ok. 8h
  • Gdańsk-Rovaniemi: ok. 10h
  • Kraków-Rovaniemi: ok. 11h
  • Lublin-Rovaniemi: ok. 11h
  • Warszawa-Inari: ok. 7h
  • Gdańsk-Inari: ok. 11h
  • Kraków-Inari: ok. 12h
  • Lublin-Inari: ok. 11h
podroz-do-laponii-przygotowanie-ciekawostki-husky-soul-travel

Laponia – czy potrzebna jest wiza?

Wybierając się do Laponii po jej fińskiej, szwedzkiej lub norweskiej części nie potrzebujesz wizy. Jest niezbędna, gdy chcesz eksplorować Laponię po stronie rosyjskiej.

Napięcie i gniazdka elektryczne w fińskiej Laponii

Gniazdka są takie same, jak w Polsce, czyli 220V/50 Hz.

Laponia – waluta

Finlandia jest państwem członkowskim Unii Europejskiej, w którym walutą jest euro. Marka fińska (FIM) była oficjalną walutą aż do 28.02.2002 r. Wtedy fińska marka, dzieląca się na 100 penni, została wyparta walutą euro. Co ciekawe, przed wprowadzeniem euro, w Finlandii prawie wcale nie płacono gotówką.

Wyprawa do Laponii. Co ze sobą zabrać?

Najważniejsza wskazówka – przygotuj się na każdy rodzaj pogody! Warunki pogodowe w Laponii zmieniają się szybko i często. Dlatego przyda się wiele warstw ciepłej, wygodnej odzieży. Zrezygnuj z ubrań w 100% akrylowych. Tkanina może wydawać się puszysta i ciepła, ale taka nie jest. Wybierz wełnę, mieszanki wełny, bawełnę, jedwab, wiskozę i poliester. Możesz ubrać też mieszankę akrylową z wyżej wymienionymi materiałami. W wyjątkowo ciepłą, tradycyjną odzież możesz też zaopatrzyć się na miejscu.

Laponia – niezbędnik na lato

  • warstwa podstawowa to koszula z długim rękawem i kalesony/legginsy odprowadzające wilgoć (wełna merynosowa lub włókno syntetyczne)
  • czapka odprowadzająca wilgoć (wełna merynosowa lub włókno syntetyczne)
  • kapelusz lub czapka z klapką na szyję (to pora, kiedy słońce może świecić do 22,5 godziny na dobę)
  • klapki do przeprawy przez rzekę
  • rękawiczki cienkie z polaru lub wełny merynosowej
  • buty trekkingowe
  • kurtka ciepła i lekka, polarowa bluza z kapturem, a nawet lekka kurtka puchowa
  • kurtka wodoodporna
  • siatka przeciw komarom (może być używana z kapeluszem lub czapką)
  • spodnie wodoodporne
  • lekki szalik
  • skarpety na wędrówki odprowadzające wilgoć (wełna merynosowa lub włókno syntetyczne) x4
  • skarpetki do spania (ciepłe)
  • okulary przeciwsłoneczne
  • t-shirt odprowadzający wilgoć (wełna merynosowa lub włókno syntetyczne) x2
  • bielizna, odprowadzająca wilgoć (wełna merynosowa lub włókno syntetyczne) x2
  • odpinane spodnie na wędrówki lub spodnie na wędrówki i szorty oddzielnie
  • krem z filtrem SPF 30 lub 50
  • plecak
  • kijki trekkingowe
  • mapa, powerbank, gwizdek
  • telefon z GPS, ładowarki
  • aparat z dodatkową baterią
podroz-do-laponii-przygotowanie-namiot-w-parku-narodowym-lato-soul-travel

Laponia – niezbędnik na zimę

  • grube wełniane skarpety, najlepiej kilka par
  • wełniana bielizna i bielizna termoaktywna
  • ciepły wełniany sweter
  • cienkie wełniane lub polarowe rękawiczki (idealne jako warstwa podstawowa pod grube rękawice)
  • ciepłe rękawice, szalik i czapka
  • poduszki rozgrzewające dłonie i stopy
  • ciepły kombinezon
  • buty ocieplane
  • aparat z dodatkową baterią
  • latarka/czołówka
  • mniejszy plecak
  • powerbank
  • telefon z GPS, ładowarki
laponia-wycieczka-narciarstwo-biegowe-wyrusz-w-zyciowa-podroz-soul-travel

Polska placówka dyplomatyczna w Laponii

Ambasada RP w Helsinkach
adres: Armas Lindgrenin tie 21, 00570 Helsinki

telefon: +358 9 618 28 120
faks: +358 9 684 74 77
e-mail: [email protected]

Referat Konsularny
adres: Armas Lindgrenin tie 21, 00570 Helsinki

telefon: +358 9 618 28 103
e-mail: [email protected]

Telefon dyżurny

W sytuacjach nagłych, wymagających pilnej interwencji konsula możliwy jest kontakt pod numerem telefonu: +358 503 818 653.

Numer 112 to numer telefonu alarmowego służącego do kontaktowania się w nagłych wypadkach z policją, pogotowiem i strażą pożarną.


Czym jeszcze zaskakuje Laponia? Infografika o jej fińskiej stronie zdradzi Ci więcej ciekawostek.

podroz-do-laponii-ciekawostki-infografika-soul-travel

źródła:

  • materiały własne Soul Travel
  • Youtube, Laponia. Kraina ludzi, bogów i zwierząt. Slow Travel LIVE [online], www.youtu.be/kla0MfkzkIc, dostęp: 29.12.2021
  • butikowe-biuro-podrozy-alternatywnych-hanna-zaborska-wyrusz-w-zyciowa-podroz-soul-travel

    Hanna Zaborska

    Redaktorka

    Marketing managerka. Czuwa nad realizacją strategii contentowej. W podróżach ceni przede wszystkim dobre towarzystwo i bliskość przyrody.

Odkryj inspirujące wyprawy

Polecane wyprawy

Wyjątkowe wyprawy poza utartymi szlakami, warsztaty fotograficzne w klimatycznych miejscach i podróże w rytmie slow, które celebrują lokalne tradycje.

Zobacz wszystkie